γράφει η Εύη Αντωνοπούλου

H Sirsasana (ή αλλιώς στάση στήριξης στο κεφάλι) σύμφωνα με τους μεγαλύτερους γιόγκις θεωρείται o Βασιλιάς των άσανας. Γιατί όμως αυτή η στάση έχει τόσο εξέχουσα θέση και μάλιστα θεωρείται βασιλική; Σύμφωνα με την παράδοση της γιόγκα η ανεστραμμένη αυτή στάση είναι ικανή να αφυπνίσει το 7ο chakra (σαχασράρα) στην κορυφή του κρανίου, φέρνοντας τον ασκούμενο σε ανώτερα νοητικά επίπεδα και σε θεϊκή σύνδεση με το ‘’Όλον΄’.   Πέραν όμως από τα ενεργειακά οφέλη και τη διεύρυνση της συνειδητότητας, η Sirsana είναι μία από τις πιο ωφέλιμες στάσεις τόσο για το σώμα όσο και για τη μνήμη. Αντιστρατεύοντας τα φυσιολογικά αποτελέσματα της βαρύτητας, ξεκουράζει την καρδιά, βοηθάει την κυκλοφορία και ανακουφίζει την πίεση στο κάτω μέρος της πλάτης.

Το να κατορθώσει κανείς τη στάση της κεφαλής δεν απαιτεί μεγάλη δύναμη. Είναι μάλλον θέμα του να κατανικήσεις τους φόβους σου και να πιστέψεις ότι μπορείς να το κάνεις! Όπως ολόκληρο το σώμα γυρίζει ανάποδα αυτή η στάση μας διδάσκει να βρίσκουμε την ισορροπία μέσα μας ακόμα και όταν έρχονται τα ‘’πάνω- κάτω’’ στη ζωή μας!

Βήματα

  1. Ελάτε στη στάση του παιδιού φέρνοντας τους γλουτούς να ακουμπήσουν πάνω στις φτέρνες και το μέτωπο στο πάτωμα. Χαλαρώστε στη στάση για λίγα λεπτά με κλειστά τα μάτια έχοντας πλήρη επίγνωση του τρόπου που αναπνέετε. Με κάθε εκπνοή απελευθερώστε εντάσεις νοητικές και σωματικές, ενώ με κάθε εισπνοή αισθανθείτε ολόκληρο το σώμα να αναζωογονείται.
  2.  Ανοίξτε τα μάτια και ελάτε στην τετραποδική στήριξη, φέρνοντας του καρπούς ακριβώς κάτω από τους ώμους και τα γόνατα ακριβώς κάτω από τα ισχία. Ενεργοποιήστε καλά την κοιλιά συσπώντας τους κοιλιακούς μύες, ώστε να μην καταρρέει προς τα κάτω.
  3. Τοποθετείστε τους πήχεις στο πάτωμα και πλέξτε καλά τα δάκτυλα των χεριών. Βεβαιωθείτε ότι οι αγκώνες βρίσκονται ακριβώς κάτω από τους ώμους σε μία ευθεία και ότι ο καθένας απέχει ίση απόσταση από τα πλεγμένα δάκτυλα σχηματίζοντας ένα ισόπλευρο τρίγωνο. Στη συνέχεια τοποθετήστε το μπροστινό μέρος του κεφαλιού (το σημείο που αρχίζει το τριχωτό της κεφαλής)στο πάτωμα ανάμεσα από τα πλεγμένα χέρια. Αγκαλιάστε με τα πλεγμένα χέρια το κεφάλι για σταθερή και σωστή στήριξη  έτσι ώστε να μην μετακινηθεί όταν ασκηθεί πίεση.  Να θυμάστε ότι το κλειδί στην ισορροπία είναι το τρίποδο που σχηματίζεται από τους αγκώνες και τα χέρια, οπότε σιγουρευτείτε ότι αγκώνες δε μετατοπίζονται έξω από τη θέση.
  4. Σηκώστε τα γόνατα και τους γλουτούς από το πάτωμα και τεντώστε τα πόδια. Βεβαιωθείτε ότι τα χέρια σας είναι δυνατά και σπρώχνουν καλά το έδαφος και ότι οι ώμοι είναι συνεχώς μακριά από τα αυτιά. Με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλίσετε ότι το βάρος θα πέφτει κυρίως στους πήχεις και δε θα ασκείται υπερβολική πίεση στο κεφάλι.

    5.Κάντε μερικά βήματα  προς τα εμπρός πλησιάζοντας τα πέλματα όσο το δυνατόν πιο κοντά στο κεφάλι και φέρνοντας σταδιακά την πλάτη σε κάθετη στάση. Λυγίστε ήπια τα γόνατα και μετατοπίστε αργά το βάρος του σώματος από τα δάκτυλα των ποδιών στα χέρια και στο κεφάλι, διατηρώντας σταθερή ισορροπία. Σηκώστε το ένα πόδι από το πάτωμα σε απόσταση περίπου 20 εκατοστών, ισορροπήστε προσεκτικά και μετά σηκώστε και το άλλο πόδι και ισορροπείστε στο κεφάλι και στα χέρια.  Σηκώστε σταδιακά τις γάμπες προς τον ουρανό και φέρτε τον κορμό σε μία κάθετη θέση με τον κόκκυγα να ψιλώνει προς τα πάνω. Διατηρείστε τη στάση για μερικά δευτερόλεπτα έχοντας επίγνωση της απόλυτης ισορροπίας προτού προχωρήσετε.

    6. Τεντώστε αργά πρώτα το δεξί πόδι προς τα επάνω με πλήρη έλεγχο έτσι ώστε να σχηματίσει μία ευθεία με τον κορμό.

    7. Σταδιακά ανεβάστε και το αριστερό πόδι και κολλήστε το δίπλα στο δεξί πόδι. Τα πέλματα πρέπει να είναι σε flex και να σπρώχνουν καλά προς τον ουρανό. Βεβαιωθείτε ότι ο κορμός σας είναι καλά ενεργοποιημένος ώστε να στηρίζεται καλά το σώμα. Θα νιώσετε το μεγαλύτερο βάρος του σώματος στους πήχεις. Ολόκληρό το σώμα ευθυγραμμίζεται και η όλη η αίσθηση είναι ότι ψιλώνει προς τον ουρανό! Μην καταρρέετε λοιπόν στα στάση, αντίθετα σπρώξτε καλά το σώμα προς τα πάνω. Οι πιο προχωρημένοι ασκούμενοι μπορούν να κάνουν και muhla bandha (ενεργειακό κλείδωμα του περίνεου) για ακόμα καλύτερη σταθερότητα και ενεργειακή ενεργοποίηση. Κλείστε τα μάτια και ισορροπείστε, χαλαρώνοντας στην τελική στάση για όσο σας είναι άνετο.  Αναπνέετε αργά και βαθιά. Θα καταλάβετε ότι βρίσκεστε στη σωστή θέση όταν το κέντρο βάρους σας πέφτει ακριβώς στο κέντρο του κρανίου και η βαρύτητα εκμηδενίζεται ενώ τα χέρια δεν καταβάλλουν σχεδόν καθόλου προσπάθεια. Σε μία τέλεια Sirsasana το σώμα νιώθει συνολική διάταση και απόλυτη χαλάρωση.

    8.Επιστρέψτε στην αρχική στάση με την αντίθετη σειρά. Λυγίστε αργά τα γόνατα και κατεβάστε το σώμα με έλεγχο, ώσπου να ακουμπήσουν τα δάκτυλα των ποδιών στο πάτωμα. Αναπαυτείτε οπωσδήποτε στη στάση του παιδιού για τουλάχιστον 6 βαθιές αναπνοές προκειμένου η καρδιά και η αναπνοή να ξαναβρούν τους φυσιολογικούς τους ρυθμούς και να ομαλοποιηθεί η πίεση του αίματος.

Παραλλαγές

Εάν είστε αρκετά εξοικειωμένοι με τη βασική sirsasana και έχετε πλήρη έλεγχο της στάσης, τότε μπορείτε να παίξετε λίγο σε αυτή τη θέση και να πειραματιστείτε και  σε άλλες  παραλλαγές!
Αφού έρθετε στη Sirsasana δοκιμάστε να λυγίσετε το ένα πόδι μπροστά και το άλλο πίσω μένοντας σε ισορροπία για λίγες αναπνοές. Στη συνέχεια ευθυγραμιστείτε και πάλι στο κέντρο με τα πόδια ενωμένα και επαναλάβετε αντιστρέφοντας  τα πόδια.


Υπάρχουν πολλές ακόμα παραλλαγές που μπορείτε να κάνετε καθώς εξερευνείτε τη στάση όπως το να στρίψετε τον κορμό δεξιά και αριστερά, να τυλίξετε τα πόδια μεταξύ τους στον αετό ή ακόμα και να έρθετε στην πεταλούδα!

Επίγνωση

Η επίγνωσή σας εστιάζεται στη διατήρηση της ισορροπίας. Οι πιο προχωρημένοι ασκούμενοι μπορούν να εστιάσουν την προσοχή τους στο κέντρο του κεφαλιού, στην αναπνοή και  στο 7ο chakra (σαχασράρα τσάκρα).

Xρόνος πρακτικής

Οι αρχάριοι θα  πρέπει να μείνουν στην τελική στάση το πολύ για 30 δευτερόλεπτα, προσθέτοντας σταδιακά λίγα δευτερόλεπτα κάθε εβδομάδα. Οι πεπειραμένοι ασκούμενοι μπορούν να μείνουν έως και 5 λεπτά ή και πολύ παραπάνω. Γενικά 3-5 λεπτά παραμονής στην τελική στάση είναι αρκετά για την καλή γενική υγεία. Προσοχή όμως! Δε χρειάζονται υπερβολές ιδίως σε τέτοιες απαιτητικές θέσεις.

Σειρά

Η Sirsasana, όπως και κάθε ανεστραμμένη στάση, είναι καλό να εκτελείται στο τέλος ενός προγράμματος asana προκειμένου να ξεκουραστεί η καρδιά και να αποσυμφορηθεί ολόκληρο το σώμα από την πίεση της βαρύτητας που δέχεται στην όρθια θέση κατά τη διάρκεια της ημέρας. Βέβαια,  σύμφωνα με τον Iyengar και άλλους μεγάλους δασκάλους ένας πεπειραμένος ασκούμενος μπορεί να την εκτελέσει και στην αρχή της πρακτικής του. Αμέσως μετά τη Sirsasana είναι απαραίτητο να ακολουθήσει η Balasana (στάση παιδί) ή η Savasana (ξαπλωτή θέση) για να ομαλοποιηθεί το κυκλοφοριακό και να επανέλθει ο φυσιολογικός  αναπνευστικός ρυθμός.

Ευεργετήματα

  1. Αυξάνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, στον αδένα της υπόφυσης, και στον αδένα της επίφυσης, αναζωογονόντας ολόκληρο το σώμα και το νου.
  2. Αυξάνει τη διανοητική ικανότητα και δρα τονωτικά στους ανθρώπους που το μυαλό τους κουράζεται εύκολα.
  3. Βελτιώνει τη μνήμη και προετοιμάζει για νοητική εργασία.
  4. Αυξάνει την αυτοπεποίθηση και τη ζωτικότητα.
  5. Αντιστρέφει την επίδραση της βαρύτητας στην σπονδυλική στήλη ανακουφίζοντας την ένταση από την πλάτη.
  6. Αποτοξινώνει το λεμφικό και το κυκλοφορικό σύστημα καθώς η αντιβαρύτητα βοηθάει να απομακρυνθεί στάσιμο αίμα και στάσιμη λέμφος από την περιοχή των ποδιών και της λεκάνης.
  7. Ανακουφίζει από τη φυσιολογική πίεση της βαρύτητας που δέχονται καθημερινά τα κοιλιακά και τα αναπαραγωγικά όργανα, βοηθώντας σε διαταραχές του πεπτικού και του αναπαραγωγικού συστήματος.
  8. Το βάρος των κοιλιακών οργάνων στο διάφραγμα ενισχύει την βαθιά εκπνοή καθαρίζοντας έτσι καλά τη βάση των πνευμόνων από στάσιμο διοξειδίου του άνθρακα και τοξίνες.

Αντενδείξεις

Η στάση αυτή δε θα πρέπει να επιχειρείται από άτομα με:

  • υψηλή πίεση του αίματος
  • καρδιακές παθήσεις
  • κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως
  • αρτηριοσκλήρυνση και θρόμβωση
  • υψηλό βαθμό μυωπίας
  • γλαύκωμα και προβλήματα αμφιβληστροειδούς
  • ερεθισμούς στα αυτιά και αιμορραγίες
  • σοβαρές παθήσεις της πλάτης και του αυχένα (πχ δισκοκήλη, αυχενικό σύνδρομο κ.α.)

***Tip προς αρχάριους

Δικαιολογημένα η  Sirsasana είναι η ”βασιλική’’ στάση με τόσα πολλά ευεργετήματα, παρ’ όλα αυτά όμως είναι μία αρκετά απαιτητική θέση και απαιτεί δεξιοτεχνία. Γι΄ αυτό θα σας συμβούλευα να μην την επιχειρήσετε μόνοι σας  εάν δεν την έχετε δοκιμάσει πρώτα με την επίβλεψη κάποιου δασκάλου, καθώς η λανθασμένη τοποθέτηση του κεφαλιού μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς στους αυχενικούς σπονδύλους. Επίσης, βεβαιωθείτε ότι έχετε τελειοποιήσει πρώτα την στάση της Sarvanghasana (κεράκι) και της Halasana (άροτρο) πριν περάσατε στη Sirsasana καθώς αυτό θα μειώσει το χρόνο εκμάθησης της.

Επιπλέον πολύ βοηθητικό, ειδικά στην αρχή, είναι να κάνετε τη Sirsasana μπροστά από ένα τοίχο. Αυτό θα σας βοηθήσει πολύ να κρατήσετε ισορροπία καθώς θα σας υποστηρίζει ο τοίχος από πίσω και ο φόβος μην πέσετε σιγά σιγά θα εκμηδενίζεται και η σιγουριά σας θα αυξάνεται. Να θυμάστε ότι θα πάρει χρόνο να προσανατολιστείτε σε μία ανεστραμμένη θέση και αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό!

Δε χρειάζεται να πιέζετε τον εαυτό σας για γρήγορα αποτελέσματα γιατί με αυτόν τον τρόπο θα καταπονήσετε το σώμα μας και θα απογοητευτείτε.  Άλλωστε υπάρχουν πολλές εναλλακτικές ανεστραμμένες asanas, που μας δίνουν τα οφέλη των ανεστραμμένων χωρίς να είναι τόσο απαιτητικές. Αργά και σταθερά βήματα είναι αυτά που φέρνουν τη διαφορά. Άλλωστε το πρώτο πράγμα που μας διδάσκει η yoga είναι η αρχή της μη βίας. Οφείλετε να  είστε ευγενικοί με τον εαυτό σας και το σώμα σας!

Εάν θέλετε να απολαύσετε τα οφέλη της Yoga σε σώμα και νου, τότε δοκιμάστε ένα ONLINE LIVE μάθημα μαζί μας!

Bιβλιογραφία

ΑSANA PRANAYAMA MUDRA BANDHA. SWAMI SATYANANDA SARASWATI.2008.ΥΟGA PUBLICATION TRUST,MUNGER,BIHAR,INDIA

LIGHT ON YOGA. THE BIBLE OF MODERN YOGA.B.K.S. IYENGAR. NAGA.2020

THE BOOK OF YOGA.LUCI LIDELL.THE SIVANANDA YOGA CENTRE.1983.EBURY PRESS.NATIONAL MAGAZINE HOUSE.LONDON

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.